Usługi mapowe – narzędzie do poprawy dostępności danych

OPIS WYZWANIA W Szwecji istnieje wiele publicznie dostępnych danych, które można wykorzystać do planowania działań niezbędnych do rozwiązywania różnych problemów środowiskowych, związanych z zasobami wodnymi. Istnieje kilka kwestii dotyczących tego, jak sprawić, by te informacje były łatwo dostępne dla tych, którzy planują działania i którzy ostatecznie będą je wdrażać.

Praca z problemami środowiskowymi związanymi z zasobami wodnymi w Szwecji jest zasadniczo oparta na potrzebach określonych w Ramowej Dyrektywie Wodnej (2000/60/EG), która wymaga, żeby stan ekologiczny, chemiczny i ilościowy był poprawiany lub przynajmniej utrzymany dla przyszłych pokoleń. Oznacza to, że wszystkie akweny powierzchniowe i podpowierzchniowe muszą być monitorowane i klasyfikowane zgodnie z dyrektywą, generując wiele informacji.

Szwecja posiada system przechowywania i udostępniania tych informacji społeczeństwu i innym zainteresowanym stronom, który nosi nazwę Water Information System Sweden (WISS) i jest internetową bazą danych, w której można uzyskać dostęp do informacji o wszystkich akwenach wodnych w Szwecji (w tym od stanu ekologicznego, chemicznego i ilościowego po informacje o znaczących presjach i sugerowanych środkach).

Informacje w WISS są podstawą do określenia, gdzie występują problemy, m.in. zbiorniki wodne, które nie spełniają norm jakości środowiska, oraz do pewnego stopnia, informacje o różnych sugerowanych środkach zaradczych. Informacje dotyczą jednak ogólnego poziomu (w przeliczeniu na akwen) i nie są w pełni wystarczające do planowania działań na mniejszą, bardziej szczegółową skalę. Jednak ważne jest, aby zacząć od tego ogólnego poziomu, ponieważ budżet na środki jest ograniczony
i ważne jest, aby wdrażać je tam, gdzie są najbardziej potrzebne. Planowanie na poziomie lokalnym wymaga również bardziej szczegółowych i lokalnych danych. Takie dane są dostępne
dla interesariuszy, ale często są rozłożone między różnymi podmiotami. Dlatego trudno jest uzyskać dobry przegląd tego, jakie dane są dostępne w skali kraju. W odniesieniu do eutrofizacji Regionalne Zarządy Wodne opracowały zatem rozwiązanie służące do gromadzenia i udostępniania danych na wspólnej platformie wraz z informacjami z WISS.

OPIS ROZWIĄZANIA W celu udostępnienia danych do planowania działań przeciwko eutrofizacji, szwedzki urząd ds. gospodarki wodnej opracował platformę internetową (usługa mapowa). Platforma składa się z kilku warstw mapowych, opartych na informacjach z WISS oraz innych urzędów w Szwecji, w tym m.in. Szwedzkiego Zarządu Rolnictwa i Powiatowych Zarządów Administracyjnych. Informacje GIS w serwisie mapowym są podzielone na sześć głównych kategorii:

1. Granice administracyjne. Warstwy mapy przedstawiające granice administracyjne,
   takie jak granice gmin i zarządów powiatów.
2. Granice wodne. Warstwy mapy przedstawiające granice związane z wodą, takie jak zbiorniki wodne i ich zlewnie.
3. Zbiorniki wodne wymagające interwencji. Warstwy mapy ukazujące zbiorniki wód powierzchniowych, które są zagrożone niespełnieniem norm jakości środowiska
   oraz potrzebują redukcji fosforu i azotu.
4. Wdrożone środki. Warstwy mapy przedstawiające wdrożone środki związane z eutrofizacją.
5. Dostępne środki. Warstwy mapy przedstawiające sugestie dotyczące możliwych środków związanych z eutrofizacją.
6. Inne dostępne dane. Mapy przedstawiające inne dostępne dane przydatne do planowania działań przeciwko eutrofizacji, w tym stężenia fosforu i azotu na zbiornik wodny,
   obszary o wysokim lub niskim ryzyku erozji, mapy historyczne, tekstury gleby i wiele innych. Jako uzupełnienie usługi mapowej Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej opracowały również tak zwaną „mapę historyczną”, na której możliwe jest zapoznanie się z różnymi warstwami mapy wraz z krótkimi tekstami opisowymi. Ułatwi to mniej doświadczonym interesariuszom zapoznanie się z danymi.

Podsumowując, platforma zawiera ważny poziom ogólny, który opiera się na wymaganiach związanych z Ramową Dyrektywą Wodną. Zawiera również informacje uzupełniające, które mogą być przydatne podczas planowania działań przeciwko eutrofizacji.

Obecne informacje w ramach platformy ograniczają się do potrzeb zdefiniowanych przez interesariuszy (urzędników ds. rejonów, konsultantów, zarządów gmin i powiatów oraz innych agencji krajowych), którzy mieli okazję wskazać swoje potrzeby podczas warsztatów. Ta platforma ma być stale aktualizowana, w miarę pojawiania się nowych danych, jednak ważne jest również ograniczenie ilości i rodzaju danych, które są w niej prezentowane. Zbyt duża ich ilość może konfliktować z przejrzystością i łatwością przeglądania, ale także nadmiernie wydłużać czas oczekiwania
na odpowiedź z platformy (czas niezbędny do załadowania informacji podczas przeglądania). Dane o zbyt wysokiej rozdzielczości mogą również kolidować z Ogólnym Rozporządzeniem o Ochronie Danych (GDPR).

MOŻLIWOŚĆ DOPASOWANIA ROZWIĄZANIA Ogólnie rzecz biorąc, rozwiązanie to mogłoby mieć zastosowanie w innych krajach z podobnymi problemami (np. w tych, w których istnieje potrzeba zebrania i udostępnienia wielu danych). Nawet jeśli dostępność danych jest niska, korzystne byłoby zestawienie obecnie dostępnych danych wraz z mapowaniem przyszłych potrzeb.